A CEG incide: “necesitamos seguir alimentando o espírito emprendedor e garantir que ningunha idea con potencial quede sen apoio”

Nogueira de Ramuín acolleu a xornada de presentación do “Informe Executivo GEM Galicia 2024-2025”, organizada pola Confederación de Empresarios de Galicia (CEG), en colaboración coa Consellería de Promoción do Emprego e Igualdade da Xunta de Galicia e a Universidade de Santiago de Compostela.

O presidente da CEG, Juan Manuel Vieites, afirma que “o 20º aniversario do GEM en Galicia non é só unha conmemoración, é unha chamada á acción. Necesitamos seguir alimentando o espírito emprendedor da nosa mocidade, ofrecer ás nosas mulleres emprendedoras o respaldo que merecen, acompañar a quen emprenden desde contornas rurais e garantir que ningunha idea con potencial quede sen apoio”.

Incide en que “podemos afirmar con satisfacción que Galicia conta cun ecosistema emprendedor máis sólido e diverso que en 2005. O informe deste ano reflicte un fito importante: a taxa de actividade emprendedora (TEA) alcanza o 6,5%, a cifra máis alta da última década, consolidando unha senda de crecemento que sitúa a Galicia en niveis de confianza e dinamismo que hai apenas uns anos parecían afastados”.

Vieites explicou que paralelamente, as empresas consolidadas (máis de 42 meses operando) experimentaron un crecemento notable, pasando do 5,6% ao 7,0% da poboación adulta, o que reflicte un incremento da capacidade de supervivencia dos negocios. “En conxunto, estes indicadores suxiren unha consolidación da poboación emprendedora en Galicia en 2024. Non podemos esquecer que as políticas públicas poderían desempeñar un papel clave a través do impulso á educación emprendedora e a difusión de casos de éxito, ofrecendo modelos positivos que axuden a mitigar o temor ao fracaso en amplos segmentos da poboación”.

SOBRE O INFORME GEM 2023-2024

O 12% dos novos emprendimientos en Galicia opera en sectores de nivel tecnolóxico medio-alto (tecnoloxía, bio, industrial avanzado), lixeiramente por encima do 10% do ano previo.

En 2024 ao redor dunha cuarta parte dos emprendedores galegos (26%) tiña unha actividade exportadora ou atendía mercados máis aló de España, cifra similar á de 2023.

A converxencia entre a iniciativa emprendedora feminina e masculina, o que confirma que a igualdade no emprendimiento xa non é unha aspiración, senón unha realidade incipiente que debemos seguir impulsando.

O GEM tamén nos mostra con claridade os desafíos que persisten. Apenas tres de cada dez galegos perciben que existen boas oportunidades para emprender na súa contorna inmediata.

Persisten, ademais, limitacións no acceso a financiamento, na transferencia de coñecemento desde a I+D e na formación específica para emprender, especialmente nas etapas máis temperás do sistema educativo.

Galicia, co seu tecido produtivo diverso, a súa forte presenza no ámbito rural e a súa aposta por sectores estratéxicos como a bioeconomía, a tecnoloxía e a sustentabilidade, ten a oportunidade de situarse na vangarda da transformación económica que xa se está producindo a escala global.

O proxecto GEM analiza ademais a percepción que persoas expertas de diferentes ámbitos teñen sobre o ecosistema emprendedor galego. En 2024, a valoración media alcanzou os 4,9 puntos sobre 10, unha cifra que non só evidencia unha mellora continua desde a irrupción da pandemia, senón que, ademais, sitúase por encima da media nacional (4,3).

Entre as condicións mellor valoradas da contorna emprendedora galego destacan a solidez das infraestruturas físicas e de servizos (6,3), así como das comerciais e profesionais (6,0), a maior efectividade dos programas gobernamentais de apoio ao emprendimiento (5,9) e un crecente compromiso das políticas autonómicas coa simplificación administrativa e o apoio á actividade emprendedora (5,1).

Con todo, persisten debilidades estruturais, como a baixa formación emprendedora en etapas temperás do proceso educativo (3,0), a insuficiencia (4,1) e as dificultades de acceso ao financiamento (4,2), a limitada dinamización do mercado interno (4,6) ou a escasa transferencia de I+D ao emprendimiento (4,9).

A análise histórica evidencia unha tendencia crecente desde 2020, que culmina en 2024 cunha TEA do 6,5%, o máximo histórico da serie, fóra das marcas alcanzadas nos anos previos á crise (2007 e 2008), cando se superou o 7,5%. Estes niveis non se volveron a alcanzar en Galicia nin no conxunto de España.

En termos xerais, o 28% da poboación galega, involucrada ou non no proceso emprendedor, percibe oportunidades para emprender en 2024, un punto porcentual por baixo da media de España (29%).

O 53% da poboación galega percibe medo ao fracaso en 2024, un punto porcentual por encima da media de España (52%).

O 44% da poboación galega sinala a actividade emprendedora como unha boa opción profesional en 2024, igualando o valor da media de España (44%).

Por último, o 26% da poboación galega percibe facilidade para iniciar un negocio en 2024, valor lixeiramente inferior ao observado para a media de España (27%).

E o 2,1% da poboación adulta ha pechado ou abandonado a súa actividade empresarial durante 2024. A principal razón do peche foi a falta de rendibilidade empresarial (32,1%). Séguenlle a aparición doutro traballo ou oportunidade de negocio (17,2%), problemas para obter financiamento (15,4%) ou razóns persoais (10,3%).

En 2024, a actividade emprendedora continúa sendo impulsada principalmente pola procura de alternativas fronte á escaseza de oportunidades laborais; aproximadamente o 60% dos emprendedores recentes (TEA) manifestan esta motivación.

Galicia encadea en 2024 tres anos consecutivos de mellora na valoración media da súa contorna emprendedora, segundo o panel de persoas expertas consultadas. Os aspectos mellor valorados son a existencia e o acceso tanto a infraestrutura física e de servizos como a infraestrutura comercial e profesional, así como os programas e políticas gobernamentais de apoio ao emprendimiento. En cambio, as condicións peor valoradas son a dispoñibilidade e accesibilidade a fontes de financiamento suficientes e, especialmente, a educación e formación recibidas durante a etapa escolar.

En concreto, un 22% delas identifica estes programas como o principal impulsor da actividade emprendedora, destacando, en particular, a creación da Rede de Polos de Emprendemento e Apoio ao Emprego da Xunta de Galicia.

Séguenlle, en orde de importancia, as políticas gobernamentais e o contexto político, social e institucional, mencionadas en ambos os casos por un 17% das persoas expertas consultadas.

No ámbito das políticas gobernamentais, o panel destaca o papel activo da administración pública galega no impulso ao emprendimiento, tanto a través do apoio na creación e fomento de aceleradoras de empresas como mediante programas específicos de axudas, canalizados a través de organismos como o Instituto Galego de Promoción Económica (IGAPE) ou a Axencia Galega de Innovación (GAIN).

As políticas gobernamentais e o apoio financeiro continúan sendo os principais desafíos que Galicia debe afrontar para fortalecer o seu ecosistema emprendedor. Así o indican o 33% e o 17%, respectivamente, das persoas expertas consultadas.

A redución da carga impositiva tamén aparece entre as recomendacións máis citadas no ámbito das políticas gobernamentais.

Neste marco, algunhas persoas avogan por implantar un réxime fiscal específico para pequenas empresas, como o Imposto sobre o Valor Engadido (IVE) franquiciado ou réxime de franquía no IVE, que eximiría ás empresas de menor tamaño do cobro e pago deste imposto.

Así mesmo, entre outras propostas, destácase a necesidade de mellorar a coordinación público-privada, así como o establecemento de axudas que permitan facer fronte a gastos estruturais, como os salarios ou os de acceso á vivenda, especialmente en áreas rurais.

Se para Galicia o emprendimiento potencial en 2024 sitúase no 9,9%, este dato increméntase até o 14,5% entre a poboación de 18-34 anos. Este valor, respecto ao de 2023 cae lixeiramente, e está tamén 1 punto por baixo do último dato medio nacional dispoñible (15,7%).

A actividade emprendedora recente ou TEA entre os mozos é do 6,1%, valor lixeiramente inferior ao de 2023, e ao que se observa en 2024 entre a poboación xeral galega (6,5%). A nivel nacional, o TEA xuvenil rolda o 7,5%.

Entre as razóns que se expoñen no proxecto GEM, os mozos emprendedores galegos destacan claramente que a principal razón que lles levou a emprender é porque o consideran unha opción de gañarse a vida ante a falta de emprego. Así o manifestaron o 67,7% dos mozos. Tamén un de cada dous mozos sinala o querer marcar unha diferenza no mundo.

Compromiso de coordinación para o emprendemento en Galicia

A Xunta de Galicia celebrou, no mosteiro ourensán de Santo Estevo de Ribas de Sil, o encontro Ultreia Galicia a favor do emprendimiento ligado ao territorio. Como broche ao premio a Galicia como Rexión Emprendedora Europea 2025, 60 referentes internacionais, 30 empresas tractoras e un total superior aos 200 integrantes do ecosistema emprendedor participarán en diversos relatorios e mesas.

Abordáronse tres eixos estratéxicos (campo-mar, recursos naturais e comercio-turismo) e tres espazos de debate (Galicia Rexión Emprendedora, emprendimiento e innovación).

Por último, asinouse un compromiso de coordinación entre todas as entidades público-privadas que están a asesorar o emprendimiento en Galicia e presentáronse as liñas mestras da Estratexia de emprendimiento ligado ao territorio, con base nesa rede de apoio ao ecosistema emprendedor.