Os presidentes das patronais de Galicia, Asturias e León (CEG, FADE e FELE) reiteran, en Madrid, arroupados por CEOE, que as infraestruturas son para as empresas un alicerce fundamental para a competitividade dos territorios. Nese sentido, demandaron ás administracións a conclusión da extensión do Corredor Atlántico ao cuadrante Noroeste do país. A reclamación, na que as organizacións empresariais han vindo traballando en unidade durante os últimos anos, centrouse na conclusión do plan director anunciado o pasado ano pola Administración e na execución de as obras pendentes.
Os empresarios ven na conectividad un dos déficits históricos dos seus territorios e reclaman a conclusión do Corredor para poder competir "en igualdade de condicións" co resto das rexións europeas. De acordo co estudo elaborado por os gobernos autonómicos de Asturias, Castela e León e Galicia durante o pasado ano, o investimento necesario para a conclusión do Corredor no cuadrante Noroeste roza os 7.900 millóns de euros, que poderían ser financiados en boa parte con fondos europeos, un desenvolvemento justificado pola necesidade de cohesión territorial que abriría "unha gran oportunidade económica para España" tendo unicamente en conta a propia execución dos trazados e elementos pendentes do Corredor pero, como argumentaron os presidentes das patronais, "o reto non é a construción en si mesma, senón a explotación económica do seu resultado".
Por iso, CEG, FADE e FELE presentaron esta mañá na sede de CEOE xunto a Antonio Garamendi o informe "Corredor Atlántico Noroeste: Clave para o desenvolvemento de España", un novo acto de unidade empresarial no que os empresarios reclamaron o desenvolvemento e conclusión dun proxecto que consideran "crítico" para o devir das súas rexións.
No informe exposto polos representantes empresariais non só alúdese a a continuada perda de competitividade dos seus territorios e a crecente brecha que se está xerando entre o Noroeste e o resto de España, senón á extensión do Corredor Atlántico como unha vía para liquidalo.
O impacto das infraestruturas vai máis aló da execución da obra. O informe presentado esta mañá en CEOE, sustentado na metodoloxía input-output, cuantificou o impacto potencial desta infraestrutura no tecido económico de os territorios do Noroeste centrándose especialmente no tráfico de mercadorías.
Durante a inauguración do acto, o presidente de CEOE, Antonio Garamendi, destacou "a importancia do Corredor Atlántico para unha adecuada vertebración e cohesión económica, social e territorial do noroeste peninsular que, por extensión, será beneficioso para o resto do país".
Mercadorías
Co Corredor en marcha, o tráfico de mercadorías no Noroeste podería incrementarse desde os 7 millóns de toneladas até os 20,4 M tm. Entón, o Noroeste podería aspirar a mellorar a súa achega en xeración de negocio por ferrocarril en 2.750 millóns de euros anuais, acompañados das consecuentes melloras de produtividade e reducións de custos para as empresas tractoras. En ese horizonte, calculado para 2040, a infraestrutura a pleno rendemento podería redundar nunha achega ao PIB de 4.500 millóns de euros e á xeración de 23.900 empregos.
Turismo
Así mesmo, o informe tamén valora do impacto turístico do desenvolvemento da nova rede ferroviaria que, aduce, permitirá incrementar significativamente esta rama de actividade no Norte de España ao ver ampliado o seu potencial de captación de clientes do resto de a meseta. Estas rexións recibiron turistas (nacionais e internacionais) que gastan anualmente máis de 8.300 millóns de euros. Só incrementando un 1% a mellora en gasto turístico grazas ao incremento de competitividade xeraríase 116,7 millóns anuais de PIB adicionais e crearíanse ou manterían 11.649 empregos ao ano.
Estas cifras colaborarían non só a facer máis competitivo o territorio para as empresas xa asentadas ou mellorar a capacidade de captación de novas actividades, suporían un impulso case inmediato a unha rexión en claro retroceso e que debe crear até 160.000 empregos netos para igualarse co resto de España.
O Corredor, clave para a competitividade das empresas galegas
En Galicia é manifesta a necesidade de intensificar a capacidade produtiva: incrementar o PIB industrial na contorna do 20% é o obxectivo. Por iso, o presidente da CEG, Juan Manuel Vieites, afirma que "se se traballa desde unha perspectiva integral na conectividad de Galicia, a competitividade do transporte de mercadorías, a accesibilidade de pasaxeiros, a conexión con mercados críticos para as empresas e facilítase o clima empresarial da comunidade autónoma, o impacto a longo prazo pode ser diferencial".
Galicia ten planificadas investimentos no Corredor Atlántico que superan os 2.801,9 M€, para potenciala como hub de loxística de primeiro nivel. Se durante a execución da plena integración do Corredor Atlántico involúcranse as empresas galegas, polo menos nun 30% das obras, poderíanse xerar 1.500 M€ á riqueza e o equivalente a máis de 10.500 empregos directos e indirectos.
Desde a Confederación de Empresarios de Galicia inciden en que "todo pasa por contar cunha rede de infraestruturas de transporte que permita ás empresas competir en tempo e en custo e que permita aos territorios atraer persoas. No caso de Galicia, é prioritario garantir o acceso do ferrocarril en condicións de competitividade a os portos de interese xeral da nosa comunidade, conectándoos coas plataformas loxísticas e co Corredor. Necesitamos consolidar a saída por Monforte de Lemos de as mercadorías procedentes do norte, desde Ferrol, A Coruña e Lugo, electrificando a vía e facendo as adaptacións necesarias que permitan que as mercadorías saian por ferrocarril de modo competitivo. Ademais, da realización do saída sur, desde Vigo e Ourense cara ao mesmo nodo, Monforte de Lemos, que despois nos permitirá saír cara a o resto da península e no seu caso cara a Europa".
"Galicia ten un gran potencial no transporte de leite, madeira, materias primas, en o transporte vinculado ao sector da automoción, dos produtos manufacturados, podería citar moitos outros. Cunhas infraestruturas adecuadas poderiamos duplicar ou mesmo triplicar o transporte de mercadorías por ferrocarril, na actualidade moi limitado".
Do mesmo xeito, no ámbito turístico Galicia podería aspirar a crear case 55,5 M€ de PIB e uns 720 empregos cada ano. Para Vieites é preciso apostar de forma definitiva por a culminación das infraestruturas que vertebren Galicia e fagan efectiva a súa cohesión territorial, tanto internamente como co resto de España e da UE. "Non debemos esquecernos de finalizar a conexión da alta velocidade de viaxeiros coas principais cidades galegas na contorna de 3 horas. Non podemos deixar Vigo sen conexión directa con Madrid ou outras como Ferrol ou Lugo lonxe de ser conectadas en tempos adecuados".
"Tampouco é baladí para Galicia a conexión ferroviaria con Portugal, pola que apostou xa decididamente o país veciño, por tanto, esperamos que España tamén aposte sen fisuras", advertiu.
Asturias, unha nova porta ao mar para Madrid
No curto-medio prazo, o impacto anual da melloría na competitividade loxística e intermodal asturiana será substancial só coa próxima apertura da Variante de Pajares, a que é, até o momento, a maior obra civil da historia de España. O incremento do PIB derivado da melloría da competitividade das empresas moverase nunha pinza de entre 159,3 e 398,2 millóns máis grazas a este desenvolvemento, uns avances que tamén se poderán transformar en até 2.760 novos empregos anuais. Con todo, derívaa asturiana do informe presentado esta mañá en CEOE deixa patente que a Variante é soamente una das pezas, estando a verdadeira oportunidade na extensión do Corredor a todo o cuadrante Noroeste, tanto para as empresas do territorio como para as que están instaladas na meseta.
Ata o momento, e de acordo coas empresas cargadoras consultadas por FADE para a elaboración do informe, o transporte de mercadorías por ferrocarril en Asturias ten tres hándicaps principais: a falta de infraestruturas loxísticas, a mala xestión intermodal e a escaseza de frecuencias. O desenvolvemento do Corredor, tal e como está exposto até o momento, resolvería os problemas actuais, pero tamén abriría unha nova ruta de saída aos "hubs" europeos para todas as empresas da meseta.
Así, FADE reiterou as súas peticións para o desenvolvemento do plan director do Corredor Atlántico, resumidas en tres puntos: Total integración de Asturias e os seus centros urbanos como nodo loxístico do Noroeste de España e integración no Corredor Atlántico de Rede Transeuropea de Transporte. Así será necesario o desenvolvemento en alta velocidade dos tramos pendentes: Pola de LenaLeón e os trazados interiores que conectan cos portos, así como a actualización de as estacións de Oviedo e Xixón.
Converter ZALIA (Zona de actividades loxísticas de Asturias) nun enclave de primeira orde en canto ao transporte e a distribución, tanto no ámbito rexional e nacional, como a nivel internacional e estar conectada co Corredor Atlántico. É necesaria a conexión ferroviaria á ZALIA cos portos de Xixón e Avilés e a disposición de unha estación intermodal que permita o transvasamento de mercadorías entre a estrada e o ferrocarril.
Un investimento que dea un impulso aos portos e recupere as conexións marítimas con os principais portos da fachada atlántica.
Durante as súas intervencións, a presidenta de FADE, María Calvo, sinalou que Asturias necesita este corredor "para sobrevivir". A presidenta dos empresarios asturianos argumenta que a industria é "o corazón" da economía rexional e que necesita un impulso no ámbito loxístico para continuar sendo competitiva "en un mundo cada vez máis complexo e un mercado máis difícil". O Corredor faría que diminuísen en dous terzos os custos que, agora mesmo, lastran a viabilidade de os motores económicos da rexión. "Só esa necesidade de cohesión territorial que predica a Unión Europea no desenvolvemento destes elementos vertebradores debería ser condición suficiente para justificar estes investimentos que reclamamos", resaltou. Calvo que tamén aduce que estes investimentos supoñen "un proxecto de país".
León, nodo loxístico do noroeste
No que respecta á provincia de León, e do mesmo xeito que lles ocorre ás comunidades limítrofes, atópase nunha situación socioeconómica desafiante. A economía leonesa perdeu un 6% da súa forza laboral desde 2008, 6,5 veces máis que os que perdeu a media de España. O PIB de León en 2019 era 30 millóns de euros inferior ao de 2008, o que mostra a significativa caída de actividade experimentada nos últimos 11 anos.
Esta situación pon de manifesto a importancia de converter á provincia como nodo loxístico do noroeste dada a súa situación estratéxica nesta zona do país. Como defendeu o presidente da Federación Leonesa de Empresarios (FELE), Juan María Vallejo, "León é a chave, a porta de entrada, a ligazón do noroeste co resto do país". E é esta una das principais reivindicacións dos empresarios leoneses, a total integración de León como nodo loxístico do noroeste de España e no Corredor Atlántico a través dunha xestión eficaz e eficiente do mesmo unha vez finalizadas as obras de esta infraestrutura.
As obras do Corredor poderían achegar, segundo os datos do informe presentado, 1.500 millóns á economía local e o equivalente a máis de 11.500 empregos directos e indirectos creados.
Executados os traballos, o impacto socioeconómico a medio e longo prazo, só ante un incremento do 25% da competitividade das empresas intensivas de transporte e loxística, suporía ao ano 263 millóns de euros de PIB e máis de 1.000 empregos. A longo prazo, co ano 2040 no horizonte e co Corredor Atlántico a pleno rendemento, esta obra suporía 1.600 millóns de euros anuais de PIB e a xeración e/ou mantemento de 6.500 empregos anuais.
No que respecta ao impacto turístico, traduciríase en 93 millóns de euros ao ano de PIB e 980 empregos directos e indirectos anuais grazas á mellora do 10% en gasto turístico.
Para todo iso, defendía Vallejo, "é necesario pór o foco nunha mellor distribución dos investimentos en infraestruturas. Estamos ante a oportunidade histórica de empezar a reducir as brechas de competitividade que temos co resto do país. Sen o Corredor, condenaremos ao noroeste de España, e en concreto á provincia de León, ao seu involución económica permanente".