“Necesitamos que a Eurorrexión Galicia-Norte de Portugal sexa un polo de atracción do investimento porque contar cunha Eurorrexión forte e cohesionada ofrece un mercado máis optimizado e maiores oportunidades a empresas, traballadores e cidadáns”. Así se expresou Juan Manuel Vieites, presidente da Confederación de Empresarios de Galicia (CEG) durante a celebración da III edición de Diálogos Gallaecia -un foro de análise desta eurorrexión desde o punto de vista socieconómico, fiscal, financeiro, cultural e do territorio organizado por Qualia en colaboración co Xacobeo e a Cámara Municipal de Porto moderado polo xornalista luso Carlos Magno-, esta mañá na mencionada cidade lusa e que pola parte portuguesa contou coa intervención de Carlos Barbot, CEO da firma Tintas Barbot.
Así, segundo Vieites “Galicia-Norte de Portugal non debe ser visto en termos de competencia senón de cooperación”. “Somos países distintos, pero hai determinadas sinerxias e decisións que non atenden a nacionalidades senón a rendibilidade e oportunidade”. Neste sentido “debemos promover que a Eurorrexión sexa unha área de atracción de actividade económica e de asentamento da industria” o que sen dúbida ten a capacidade de arrastre e tracción sobre o resto de sectores da economía.
É máis, “en clave eurorregional, é importante cohesionar estratexias e buscar alianzas que nos posicionen sectorial e estratexicamente a nivel europeo e os fondos vindos de Europa deben ser unha panca para iso”, apuntou.
Infraestruturas: Eixo Atlántico e Corredor Atlántico
Por suposto, a cohesión territorial da Eurorrexión e a competitividade do “ Corner Noroeste da Península Ibérica” para a retención e atracción do investimento e o establecemento de compañías pasa por “a integración das infraestruturas de transporte e en particular polo ferrocarril”.
Certamente é unha excelente noticia o compromiso dos Gobernos de Portugal e Galicia coa conexión por alta velocidade de todo o Eixo Atlántico, que discorrerá desde A Coruña ata Lisboa. “Pero para iso –en palabras de Vieites-, é fundamental incorporar á planificación dos fondos europeos ditas infraestruturas e consolidar o compromiso dos gobernos de ambos os países á marxe dos vaivéns políticos”.
“España debe tamén priorizar os seus investimentos neste sentido, transformando a estación de Vigo como pasante e conectándoa coa fronteira portuguesa”.
O presidente da CEG non só aludiu á importancia das infraestruturas ferroviarias de pasaxeiros, senón que “tamén as mercadorías deben contar cun posto de primeiro nivel na priorización das infraestruturas estratéxicas da Eurorrexión e en particular a aposta conxunta de ambos os países polo Corredor Atlántico de Mercadorías que nos posicione a nivel loxístico”.
En definitiva “España debe apostar decididamente polo Corredor Atlántico de Mercadorías como xa o fai co Corredor Atlántico e axilizar os trámites para que sexa unha realidade antes do 2030” reclamou.
Lexislación laboral a ambos os dous lados da fronteira
Juan Manuel Vieites tamén abordou a aplicación da normativa laboral ao territorio nacional puntualizando que “sempre puxemos o foco nas diferenzas salariais entre España e Portugal como un dos factores competitivos a ter en conta, pero non é unha realidade lineal, ou exenta de matices”.
“Son moitas as empresas españolas que operan en Portugal mentres seguen pagando aos seus empregados salarios rexidos pola normativa e os convenios colectivos españois e con todo son competitivas en Portugal. E igualmente, as empresas portuguesas que veñen traballar a Galicia, deben pagar os salarios legalmente aplicables no sector e área xeográfica de destino” expuxo.
Ante esta realidade admitiu que “onde si temos que realizar un esforzo importante é en dotar de seguridade xurídica ás empresas que desprazan traballadores no marco de prestacións de servizos transnacionais ou dos trabadores transfronteirizos”.
Recentemente foron aprobadas en España e Portugal normas que traspoñen aos seus ordenamentos xurídicos a última normativa comunitaria que afecta os traballadores desprazados a favor dunha maior garantía dos seus dereitos. “Axudar ás empresas para aplicar ditas normas e promover a eliminación de lagoas é parte do traballo que realizamos desde a CEG”, explicou Vieites.
A realidade Galicia e Norte de Portugal constitúe unha das fronteiras da Unión Europea máis dinámicas e cohesionadas. Aínda así, “é necesario –en palabras do presidente da patronal galega- traballar na eliminación de obstáculos á mobilidade transfronteiriza”. “Non en balde, os portugueses son o colectivo máis numeroso entre os estranxeiros residentes en Galicia, e a nosa rexión é o terceiro destino preferido polos lusos para residir en España tras Madrid e Cataluña”.
A CEG traballa estreitamente coas empresas na identificación e superación das devanditas barreiras prestando asesoramento técnico e trasladándollas ás administracións e á propia Comisión Europea. “Para iso, a cooperación cos nosos socios do Eures Transfronteirizo, coa inspección de traballo, a seguridade social e especialmente coas organizacións empresariais do Norte de Portugal como AEP é fundamental”, manifestou Vieites.
Implantación empresarial nun ou noutro país
Que factores valoran as empresas para implantarse nun ou outro país? A dispoñibilidade de chan industrial a un prezo alcanzable é un deles.
Juan Manuel Vieites recoñeceu que a pesar dos esforzos desenvolvidos por Galicia, os empresarios seguen percibindo diferenzas de prezo decisivas respecto a outras áreas da contorna galega á hora de acceder a chan industrial.
De todos os xeitos, o presidente da CEG apuntou tamén a outras causas como é a burocracia excesiva en canto á tramitación administrativa. “O feito de contar cun interlocutor único ou principal que conduza o proceso para a implantación e posta en marcha dun proxecto empresarial, como ocorre en Portugal, é unha vantaxe capital”, xustificou.
A necesidade de presentar proxectos e documentación nunha infinidade de portelos e os prazos interminables fan desistir moitas iniciativas ou simplemente elixir outro lugar máis proactivo, pois non é viable esperar anos para iniciar unha actividade.
“A distribución competencial do noso Estado non pode ser un escollo que frustre ou atrase iniciativas tan necesarias nestes momentos”, sentenciou.
De todos os xeitos, igualmente o sistema fiscal portugués é máis sinxelo e harmonizado a nivel nacional que o español e intégrase por un conxunto de tributos de carácter estatal e local. Así é que tamén inflúe na deslocalización de empresas cara a Portugal “aínda que non tanto como o ámbito burocrático comentado”, razoou Vieites.
De todos os xeitos, e tendo en conta que o pasado 16 de xuño a Comisión Europea deu a súa aprobación ao Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia de España dentro do cal se inclúe como política panca a modernización do sistema fiscal español, o presidente da CEG referiuse ao decálogo de pretensións que espera a organización empresarial galega do mesmo e que apela a que achega maior seguridade xurídica e equidade tributaria en todo o territorio español; que sirva de apoio ao crecemento sostido e á recuperación económica; que dea resposta á economía actual global; que posibilite atraer investimentos, iniciativas emprendedoras e talento; que permita atenuar as grandes ameazas derivadas da crise provocada polo COVID-19 e que son o déficit estrutural, o desemprego e o elevado nivel de débeda pública; que alivie a presión fiscal; que permita levar a cabo con éxito os procesos de reconversión e reatribución de recursos; que persiga a simplificación do sistema fiscal e unha harmonización do mesmo a nivel nacional e mesmo europeo; que loite contra a fraude, a elusión e a evasión fiscal; e que salvagarde a libre competencia e a unidade de mercado”.
